Birçok kişi muhasebe kavramına aşinadır. Muhasebe, ticari işletmeler için olmazsa olmaz bir konudur. İşletme, hangi ölçekte olursa olsun muhasebe kaydı tutmak durumundadır ve işletme ölçeği büyüdükçe sorumluluklar da artmaktadır. Bu sebeple, muhasebe konusunu iyi anlamakta fayda bulunur.
Muhasebe; ticari faaliyette bulunan bir işletmenin tüm günlük finansal hareketlerini belgelemek, sınıflandırmak, kaydetmek, özetlemek ve raporlamak üzere sorumlu olan kişilere ya da kurumlara sunduğu sistemli bilgiler bütünüdür.
İşletmelerin varlıklarının ve kaynaklarının oluşumu, Varlık ve kaynakların kullanılma biçimi, İşletmelerin yaptığı işlemler sonucunda mevcut varlıklardaki ve kaynaklardaki değişimleri, İşletmelere ait mali durumları açıklayan bilgilerin sağlanması, Sağlanan bilgilerin gerekli kişilere ya da kurumlara iletilmesi ile oluşur.
Muhasebe kavramı, tüm kurumsal oluşumları etkileyen bir öneme sahiptir. Muhasebe kavramına basit anlamda baktığınızda, kısaca hesap tutmak olarak algılayabilirsiniz. Çekirdek aileden kurumsal bir firmaya kadar her oluşumun ihtiyaç duyduğu bu kavram, kurumsal yapılarda çok daha karmaşık bir yapıya sahip olabilir. Bu yüzden, küçük, orta ya da büyük ölçekli şirketlerin tümünde muhasebe ile ilgilenen bir görevli mutlaka bulunur.
Genel muhasebe ve maliyet muhasebesi yapılarak elde edilen verileri analiz ederek yöneticilerin alacakları kararlarda yardımcı olacak şekilde kullanılır.
Bilgi ve kontrol mekanizması halinde işleyen muhasebe, işletmelerin yapısına uygun olarak farklılıklar içerebilir. Küçük ölçekli işletmelerde gelir ve gider takibi, borç ve alacak kontrolü ile vergi takibi yeterli olurken büyük ölçekli işletmeler için raporlama ve analiz gibi çok daha kapsamlı bir takip mekanizması olması gerekir. Ticari işletmelerin her faaliyeti biramaca hizmet eder. İşletmelerin muhasebe faaliyetleri de bu şekildedir ve oişletmenin hedefine giden yolda yardımcı bir rol üstlenir.
Daimi kayıt. irmalar yaptıkları işlemlerin kaydını uzun süre tutmak isteyebilir. Bu kayıtlar pek çok amaçla tutulabilir ve kayıtların arşivlenmesi firmanın faydasına olur. Muhasebenin daimi kayıt amacı da bu durumun karşılığıdır.Kredi değerliliği. irmanın kâr-zarar gibi durumlarını takip edip ticari faaliyetler sonucu oluşan günlük, haftalık ya da aylık faaliyet raporlarını alabilmeleri gerekir. Kaynakların verimli kullanımı.
Muhasebenin fonksiyonları; Kaydetme, Sınıflandırma, Özetleme, Raporlama olmak üzere 4 başlıktan oluşur. Muhasebenin Kaydetme Fonksiyonu Belirli belgeleri baz alarak mali işlemlerin muhasebe sistemine uygun şekilde muhasebe defterine kaydedilmesidir. Kaydetme fonksiyonu muhasebenin en önemli fonksiyonudur. Muhasebe kayıtları özenli ve doğru olacak şekilde tutulmaz ise diğer fonksiyonlar önemini yitirir.
Finansal muhasebe olarak da anılan genel muhasebe, işletmeye ait tüm kaynakları nereden sağladığı ve bu kaynakları nereye aktardığı ile ilgilenir. Gelir-gider akışının oluşturduğu kâr-zarar sonucu genel muhasebenin konusudur.
Bu muhasebe türü aynı zamanda maliyet muhasebesi olarak da anılır.İşletmede oluşan maliyetleri analiz eder ve buna bağlı olarak üretimplanlamasının gerçekleşmesine vesile olur.
Genel muhasebe ve maliyet muhasebesi yapılarak elde edilen verileri analiz ederek yöneticilerin alacakları kararlarda yardımcı olacak şekilde kullanılır.